Türkiye’nin en önemli endüstriyel tarım ürünlerinden biri olan pamuğun, 2023 sezonunda hem ekim alanlarında hem de üretim rekoltesinde düşüş yaşandı. Deprem ve iklim koşullarının da üretimi vurduğu pamukta, bir önceki sezona göre üretim maliyetleri de yüzde 68 artış gösterdi ve 1 kilogram pamuğun maliyeti 24 TL oldu. Geçtiğimiz yıl pamuk sezonu verilerini değerlendiren IPUD Yönetim Kurulu Üyesi Fuat Tanman “Üretimde kayıpların en az yaşanması için tek çare pamuğun sürdürülebilir tarım yöntemleri ile sağlanması” dedi.
Rekolte 777 bin tona düştü
Sürdürülebilir pamuk üretimi ile sektörde katma değerin artırılması için çalışan İyi Pamuk Uygulamaları Derneği’nin(IPUD) Yönetim Kurulu Üyesi Fuat Tanman, 2023 pamuk sezonunu değerlendirdi. Ekim alanlarının yüzde 17 oranında daralarak 573 bin hektardan 477 bin hektara düştüğüne işaret eden Tanman, şu bilgileri verdi: “En fazla daralma 6 Şubat depreminin etkisi ile Hatay bölgesinde meydana geldi. Ürün rekoltesi ise tarla verimindeki yüzde 8’lik kaybın da etkisiyle yüzde 25 daraldı. 2022 sezonunda 1 milyon 17 bin ton olan rekolte 2023 sezonunda 777 bin ton lif pamuk olarak gerçekleşti. Verimlerdeki düşüşün nedenleri arasında Aydın bölgesinde Nisan-Mayıs-Haziran aylarında devam eden yağışlı hava nedeni ile meydana gelen hastalıklar ve seyrek çıkışları, Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sezon içerisinde özellikle bitki tahtakurularının yoğunluk göstermesi karşısında zamanında mücadele yapılmaması, Adana bölgesinde pembekurt zararlılarının artışı ile hasat döneminde yüksek yoğunluklu bir çiğ ortamı ve yağışlar sayılabilir.”
Pamukta kayıpların çözümü sürdürülebilir üretim
Ulusal Pamuk Konseyi’nin çalışmasına göre, Türkiye’de pamuk üretilen bölgelerden alınan maliyet değerlerinin ortalamasının bir önceki seneye göre yüzde 68 artış göstererek, kilogramının 24 TL’ye çıktığını belirten Tanman, maliyet kalemlerinde özellikle yüzde 220’ün üzerinde artış kaydeden mazot ve gübre dikkat çekici olduğunu söyledi. İlaç ve hasat maliyetlerinin de yüzde 120’nin üzerinde yükseldiğini anlatan Tanman, bu durumun rekolte düşüşü ile bir araya gelince üreticinin bilançosuna negatif yansıdığını kaydetti. Üretimde kayıpların en az yaşanması için pamuğun sürdürülebilir tarım yöntemleri ile sağlanmasının bir zorunluluk olduğuna işaret eden Tanman, “Sürdürülebilir pamuk üretimi konusunda önemli adımlar atıldı ama hala ilerlememiz gereken yollar var. Bu üretim sayesinde üretim kayıplarımız azalacak. Ayrıca, pamuk lifi ve diğer ürünler de katma değerli olacak. Böylece, dışarıya olan bağımlılığımız azalacak, tekstil ve hazır giyim ihracatımızda yerli hammaddenin payı artacak. Bu da ihracattan elde ettiğimiz değerin ülkemizde kalmasını sağlayacak” diye konuştu.
