Sık sık çıkarılan af yasaları özellikle son yıllarda birbirinin aynı biçimde sadece tarihleri değiştirilerek çıkarılmaktadır. Bu aflar kamu borçlarını düzenli ödeyen ve kayıtlarını sağlıklı uygulayan mükellefler ile adaletsiz bir duruma da sebep olmaktadır. Bu affın çıkmasında başlıca en önemli neden Covid-19 salgınının olumsuzluklarından kaynaklanmaktadır.
7326 sayılı yasanın genel gerekçesindeki amaçları şu şekilde sıralanmaktadır.
* 7256 sayılı yapılandırma için başvuramayan vatandaşlardan gelen talepler,
* 7256 sayılı yapılandırma için başvuru yapmış olup yapılandırması bozulanlar,
* İhtilaflı ya da inceleme ve takdir işlemleri devam eden alacaklar için de yapılandırma imkanı getirilerek bu aşamadaki alacakların bir an önce Hazineye intikalinin sağlanması,
* Matrah arttırımı yoluyla vergilemede öngörülebilirliğin arttırılarak geçmiş vergilendirme dönemleri ile ilgili olan risklerin ortadan kaldırılması,
* İşletme kayıtlarının fiili duruma uygun hale getirilerek kayıtlı ekonomiye geçişin teşvik edilmesi,
* İşletmelerin bilançolarında yer alan gayrimenkuller ile amortismana tabi iktisadi kıymetler için yeniden değerleme yapma imkanı sağlanarak bu kıymetlerin bilançolardaki güncel değerleriyle yer almasının sağlanması.
7326 sayılı Mali Af Kanunun;
- 1, 2, 3, 4 maddeleri alacakların yapılandırmasını,
- 5 maddesi matrah ve vergi arttırımını,
- 6 maddesi stok affını,
- 7-11 maddeleri ise diğer düzenlemeleri içermektedir.
Matrah arttırımı yapacak mükellefler, 5 yıllık zaman aşımı süresinde herhangi bir vergi incelemesi ile karşı karşıya gelmeyecekleri gibi bir inceleme dahi olsa matrah farkı çıkarılamayacaktır.
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Kanunun 5. Maddesinde ise matrah/vergi artırımına ilişkin düzenlemeler yer almaktadır.
Söz konusu düzenlemeler tablolar halinde aşağıdaki gibidir.
5. MADDE - MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI | |
GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN | |
5/1-a | GV ve KV Mükellefleri | 31.08.2021 tarihine Kadar (Not: Yayım tarihinden Önce başlamış İncelemesi Bulunanlar 02.08.2021'e kadar) | 2016 | 35% | Oranında Matrah artırmaları halinde kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için GV ve KV yönünden inceleme ve daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz. | |
2017 | 30% | |
2018 | 25% | |
2019 | 20% | |
2020 | 15% | |
Azami Artırılacak Matrahlar | |
5/1-b | Gelir Vergisi Mükellefleri İçin | Zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olunması (Hiç Mükellefiyetinin Bulunmaması) | Bilanço ve SMK | İşletme Hes. | Diğer Vergi Türleri | |
2016 - 47.000 | 2016 - 31.900 | Basit Usul | Bilanço Esasına göre belirlenenin 1/10 'u | |
2017 - 49.800 | 2017 - 33.200 | |
2018 - 52.900 | 2018 - 35.250 | GMSİ | Bilanço Esasına göre belirlenenin 1/5 'i | |
2019 - 56.200 | 2019 - 37.500 | |
2020 - 63.700 | 2020 - 42.500 | DİĞER | işletme hesabı esasına göre | |
5/1-c | Kurumlar Vergisi Mükellefleri İçin | Zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olunması (Hiç Mükellefiyetinin Bulunmaması) | 2016 | 94.000 | |
2017 | 99.600 | |
2018 | 105.800 | |
2019 | 112.400 | |
2020 | 127.500 | |
5/1-i | Yıl İçinde İşe Başlama veya İş Bırakma Nedeniyle | Kıst Dönem Faaliyette Bulunanlar İçin | ilgili yıllar için belirlenen asgari matrahlar, faaliyette bulunulan ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanır. | |
Diğer Hükümler | |
5/1-ç | Artırılan matrahlar üzerinden %20 Vergi Hesaplanır. | |
artırımda bulunmak istedikleri yıla ait | yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş (10-TL altı eksik ödemeler sıkıntı değil) veya bu kanunun 2. ve 3. madde hükümlerinden yararlanmamışlarsa | %15 Vergi Hesaplanır. | |
5/1-ğ | matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50’si | 2021 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilmez. | |
